You can not select more than 25 topics
Topics must start with a letter or number, can include dashes ('-') and can be up to 35 characters long.
|
|
|
|
|
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
|
|
|
|
|
|
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" lang="en" xml:lang="en">
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
<head>
|
|
|
|
|
|
<title>Unknown</title>
|
|
|
|
|
|
<link href="stylesheet.css" rel="stylesheet" type="text/css"/>
|
|
|
|
|
|
<link href="page_styles.css" rel="stylesheet" type="text/css"/>
|
|
|
|
|
|
</head>
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
<body class="calibre">
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">نکتهٔ مهم‌تر، وجه تحلیلی قضیه است. به شرحی که اشاره کردم، هم کاهش شدید قیمت نفت و هم تغییر استراتژی جنگی، هر دوی آن‌ها شوک برون‌زا بودند، با کمال تأسّف این‌ها که می‌خواهند عملکرد آن دوران را تخریب و تخطئه کنند، شوک‌های برون‌زا را به‌حساب مدیریت اقتصادی کشور می‌گذارند؛ درحالی‌که نقطهٔ عظمت مدیریت اقتصادی کشور _که به نظر من تاریخی و مثال‌زدنی است_ این است که با وجود آن شوک‌های برون‌زا، از ایجاد هرگونه بحران در ایران جلوگیری کردند.</p>
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">فقط برای اینکه ایده‌ای وجود داشته باشد در این زمینه که با عنایت خداوند و همدلی دولت و مردم و پایبندی اخلاقی و عملی مدیریت وقت کشور به علم و قانون، چه کارنامه‌ای برای ایران رقم خورده، من شما را ارجاع می‌دهم به مطالعهٔ چهار جلد «گروه مهندسین مشاور ست» که برای طراحی برنامهٔ رسیدن به دروازه‌های تمدن بزرگ شاه دعوت شده بودند. پس از جهش قیمت نفت در دوران پهلوی، در آن گزارش به‌صراحت ذکر شده که آن‌ها به رژیم پهلوی اعلام خطر کردند و گفتند اگر شما بخواهید در سال ۱۳۶۵ یک سالِ بدون بحران را سپری کنید، حداقل باید ۶۳ میلیارد واردات داشته باشید. در تحلیل ستِ ایران، مسئلهٔ جنگ اصلاً در نظر گرفته نشده بود، مسئلهٔ آواره‌های چندمیلیونی افغان و عراقی دیده نشده بود، مسئلهٔ مجاهدین خلق دیده نشده بود و با وجود همهٔ این‌ها و به شرطی که مناسبات حکومت با عناصر بین‌المللی در همان چارچوبی باشد که در دوران محمدرضا شاه بود، گفته بودند اگر زیر ۶۳ میلیارد دلار واردات شود، با بحران روبه‌رو خواهید شد؛ یعنی شکنندگی اقتصاد ایران را به‌عنوان میراثی که از دوران پهلوی مانده بود ذکر کردند.</p>
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">وقتی این‌ها گزارششان را دادند، شاه آن‌قدر عصبانی شد که دستور داد پولشان پرداخت شود و محترمانه از ایران بیرونشان کردند؛ چون شاه داشت در مورد دروازه‌های تمدن فکر می‌کرد و آن‌ها تصریح کردند که با وجود کاستی‌هایی که در سیاست و اقتصاد در دوران پهلوی وجود دارد، ایران یک شرایط متلاطمی را تجربه خواهد کرد. اقتصاد جمهوری اسلامی ایران بااینکه آن چالش‌های بزرگ‌تر را تجربه کرده بود، سال ۶۵ را در سایهٔ آن مدیریت اقتصادی و با واردات کمتر از ۱۰ میلیارد دلار، بدون بحران سپری کرد.</p>
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">اگر شرافت حرفه‌ای وجود داشته باشد و تخصص و علم مبنا باشد، ما سال ۶۵ را نباید با سال ۶۳ یا حتّی ۵۴ و ۵۵ بسنجیم، ما باید ببینیم که دوتا شوک بزرگ برون‌زای براندازانه اتّفاق افتاده و مدیران اقتصادی به‌گونه‌ای اداره کردند که با رقمی کمتر از آنچه مهندسین مشاور ست گفته بود، بدون بحران سپری کردند. اگر واقعاً میهن‌دوستی و خرد مبنای این حرف‌ها باشد، ما باید این‌ها را ضبط کنیم و درس بگیریم برای شرایطی که داریم.</p>
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">دقت‌هایی در دوران جنگ صورت می‌گرفت که بنیان‌های توسعهٔ ملّی و بنیان‌های تولیدی کشور را با مجاهدت به معنای دقیق کلمه محافظت کردند که من می‌توانم ده‌ها خاطره بگویم که طیف راست‌گرا چه فشارهای خردکنندهٔ سیاسی و تبلیغاتی علیه دولت راه انداخته بودند، اما دولت وقت با مجاهدت بر سر مسائل و مصالح ملّی در ایران ایستادگی کرد. به نظر من برطرف‌شدن این دو شوک نشانگر این است که آن دوره با چه سطح و کیفیتی از تدایبر اداره می‌شده است.</p>
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">نکتهٔ دیگر که به نظر من در این زمینه قابل‌اعتناست، این است که ما در سال ۹۱ و ۹۲ هم یک شوک برون‌زای خفیف‌تر از شوک‌های سال ۶۵ را تجربه کردیم و آن ماجرای تشدید تحریم‌ها بود.</p>
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6"><span class="text_">آقای دکتر ایروانی وزیر اقتصاد دولت دوم مهندس موسوی، در مصاحبه با ویژه‌نامهٔ رمز عبور، شمارهٔ چهارم روزنامهٔ ایران در سال ۱۳۸۹، مثالی زدند که ممنون می</span><span class="text_">شوم آن را توضیح بدهید. گفته بودند سال ۶۶ در گروه اقتصادی سه سناریو درنظر گرفتیم که در صورت رخ</span><span class="text_">دادن هریک، چطور کشور را اداره کنیم: یک پوشهٔ سفید که اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، مرز بازرگان و مرزهای جنوبی بسته نشود و صادرات و واردات ادامه پیدا کند؛ یک پوشهٔ زرد که حالت نیمه</span><span class="text_">بحرانی داشته باشیم که اگر اتّفاقات غیرقابل‌پیش‌بینی رخ داد و یک پوشهٔ قرمز برای وقتی</span><span class="text_">که مرزهایمان بسته شود و آمریکا به</span><span class="text_">طور رسمی وارد جنگ شود و سکوهای نفتی ما را بزند. (در حالت آخر هم به این نتیجه رسیده بودند که می</span><span class="text_">توانیم جنگ را ادامه دهیم.) بحثی که وجود دارد، این است که آیا واقعاً سال ۶۷ به هر دلیلی نمی</span><span class="text_">توانستیم جنگ را ادامه دهیم، یا می</span><span class="text_">توانستیم و به دلایل دیگر نشد؟</span></p>
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6"><span class="text_">یادم می</span><span class="text_">آید آقای شیبانی که سال ۸۴، ۸۵ رئیس بانک مرکزی بودند، گفتند ما تقریباً از سال ۶۵ به بعد رشد اقتصادی</span><span class="text_">مان منفی ۲ درصد تا ۴ درصد شده بود؛ یعنی ما تخریب زیرساخت اقتصادی داشتیم، به</span><span class="text_">خاطر افرادی که آن</span><span class="text_">موقع در سازمان برنامه بودجه یا وزارت اقتصاد یا بانک مرکزی بودند، هشدار می</span><span class="text_">دادند که جنگ را نمی</span><span class="text_">توانیم ادامه دهیم. نکتهٔ دیگر، ایشان اشاره کردند به مشابه</span><span class="text_">سازی شرایط اقتصادی _که خیلی هم خوب است_ و انگلستان زمان جنگ جهانی دوم را مثال زدند که همین شرایط را داشتند اما با سیاست‌هایی که غیرکوپنی و غیرکنترل‌های شدید دولتی بود، توانستند هم بحران را رد کنند و هم بازسازی کنند و ظرف مدت بسیار کوتاهی، اواسط یا اوایل دههٔ ۵۰ میلادی اقتصادشان به حالت عادی برگشت.</span></p>
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6"><b class="text_">این را خیلی نقد می‌کنند که ما شرایطی مثل جنگ جهانی دوم داریم. لطفاً بررسی کنید که آیا واقعاً ما شرایطی نداشتیم که مثل آلمانِ جنگ جهانی دوم یا انگلستان بتوانیم جنگ را ادامه دهیم؟</b></p>
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">مطلبی که از آقای ایروانی نقل کردید خیلی درست است. آن‌موقع بحث سر این بود که به‌خاطر عمق و گستردگی شوک‌هایی که اتّفاق افتاده بود، واکنش دولت چه باشد، شرایط را اضطراری کنیم یا بگذاریم روال عادی باشد و آثار روانی ناشی از نگرانی برای مردم اثر منفی بیشتری بر اقتصاد و جامعه نگذارد. جمع‌بندی این شد که یک برنامه ریختند به اسم برنامهٔ نوین اقتصاد کشور و در چارچوب آن سه سناریو بررسی شد. سناریوی اوّل این بود که بدون اینکه نگرانی به جامعه بدهیم، روال عادی را ادامه دهیم و آن شوک را هضم کنیم بدون اینکه به بحران بخوریم. سناریوی دوم، حالت میانه بود که در یک وجوهی به بحران می‌خوریم.</p>
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
</body>
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
</html>
|
