دلیل دیگر: وقتی ۲۷ تیرماه ۶۷ قطعنامهٔ ۵۹۸ را می‌پذیریم و رسماً اعلام می‌کنیم، چه اتّفاقی می‌افتد؟ سه روز بعدش صدام دوباره از جنوب و غرب حمله می‌کند. چه می‌شود؟ خرمشهر و آبادان دوباره محاصره می‌شوند، در محور اهواز پیشروی می‌کنند و تا سی‌چهل‌کیلومتری اهواز جلو می‌آیند. نیروهای زرهی عراق هم از نقاط غرب جلو می‌آیند و منافقین را که از غرب می‌آیند پشتیبانی می‌کنند. در این حادثه چه اتّفاقی می‌افتد؟ سی‌ام که حمله می‌کنند، سی‌ویکم خبر را به امام می‌دهند، امام پیامی می‌فرستد برای بچه‌های سپاه، پیامی که احمدآقا برای قرارگاه جنوب از طریق تلفن می‌خواند و آقای رحیم‌صفوی سریع به بچه‌ها و فرماندهان تیپ‌ها و گردان‌ها اطلاع می‌دهند. پیام چیست؟ امام می‌گویند اینجا نقطهٔ حیاتی میان اسلام و کفر است؛ یعنی نقطهٔ شکست یا پیروزی اسلام یا کفر است. اینجا جایی است که باید متربه‌متر جنگید و هیچ‌چیز از هیچ‌کس پذیرفته نیست، اینجا جایی است که یا سپاه حیاتی دوباره در کشور پیدا می‌کند، یا برای همیشه سپاهی ذلیل و مرده می‌شود. به چند ساعت نمی‌کشد که نیروهای ما به خط دشمن می‌زنند و تلفات و خسارت به آن‌ها وارد می‌کنند. سردار قاسمی نقل می‌کند: «هرکدام از بچه‌ها یک موتور داشتند، یکی را ترک خود می‌نشاندند و یک آرپی‌جی برداشتند و می‌زدند به تانک‌های عراقی. موتور بود که چپ و راست بین تانک‌های عراقی می‌رفت که یکی پس از دیگری منفجر می‌شدند و می‌رفتند روی هوا.» آن‌چنان می‌شود که به ۴۸ ساعت نرسیده، صدام فرمان عقب‌نشینی به تمام نیروهایش می‌دهد. یکی از افسران عراقی نقل می‌کند که در همین چند روز، هیجده تیپ زرهی عراق که ستون فقرات ارتش عراق را تشکیل می‌دادند منهدم شد. این نشان‌دهندهٔ چیست؟

بچه‌های ما توان مقابله داشتند، چرا می‌روند به امام گزارش می‌دهند ما دیگر توان نداریم؟ این ماجرا نشان می‌دهد کاملاً برعکس است، برخی آقایان خودشان بریده‌اند و می‌گویند دیگران توان ندارند. با یک پیام دوخطی امام این‌گونه می‌شود. قضیهٔ همین چند روز نشان بطلان آن ادعاست. آقای محسن رضایی چند روز بعد از این عملیات در نیمهٔ مرداد ۶۷ از طریق مقام معظم رهبری برای امام پیام می‌فرستد که ما الان برای حمله و تصرف بصره آمادگی داریم. _که دومین شهر بزرگ عراق است و صدام از سال ۶۱ تا ۶۷ انواع تجهیزات دفاعی را برای آن چیده و به یک دژ غیرقابل‌تصرف تبدیلش کرده_ یعنی این توان نظامی را داریم. نیروهای رزمندهٔ ما توان غلبه بر دشمنی را که آن‌همه لشکر و امکانات و تجهیزات دارد، داشت یا نه؟ چرا به امام گزارش خلاف واقع می‌دهند و می‌گویند تا پنج سال دیگر هیچ پیروزی‌ای نخواهیم داشت؟ امام در ۲۵ تیرماه ۶۷ در نامه‌ای که برای مسئولین کشور می‌نویسد، به نامهٔ آقای رضایی اشاره می‌کند که فرماندهٔ سپاه نوشته است که تا پنج سال دیگر هیچ پیروزی‌ای نخواهیم داشت، اگر بتوانیم تا پنج سال دیگر ۳۵۰ تیپ پیاده و ۲۵۰۰ تانک و ۳۰۰۰ توپ و ۳۰۰ هواپیمای جنگی داشته باشیم و شورای‌عالی پشتیبانی جنگ برای ما ۵_۴ میلیارد دلار تعیین کند، به امید خدا می‌توانیم عملیات آفندی داشته باشیم، به شرط اینکه آمریکا را هم از خلیج فارس بیرون کنیم و الا نمی‌شود.

آقای رضایی! شما که در ۲ تیر ۶۷ این را نوشتید، چطور یک ماه بعد درست ۱۸۰ درجه برعکسش را می‌گویی؟ وقتی‌که نه ۳۰۰۰ توپ داشتی، نه ۳۰۰ هلیکوپتر و هواپیمای جنگی داشتی، نه ۳۵۰ تیپ پیاده داشتی و نه آمریکا از خلیج فارس بیرون رفته بود، می‌گویی ما آمادهٔ حمله و تصرف بصره هستیم؟ این ادعایی که می‌کنید با این نامه متضاد است و باهم جور درنمی‌آید. اگر این ادعایتان راست است که راست بود و نیروهایمان این توان را داشتند، این چه توجیهی دارد الا اینکه می‌خواستید امام را وادار کنید آتش‌بس را بپذیرد؟ با آقای هاشمی این طرح را برنامه‌ریزی کرده بودید تا امام وادار به پذیرش قطعنامهٔ تحمیلی ۵۹۸ شود؟ جز این بود؟

امام ۱۳ تیر ۶۷ نامهای میدهند و همه را به جبهه فرامیخواند. در عرض دو هفته (تا ۲۷ تیر) که قطعنامه را میپذیریم، شاهد چرخشی هستیم که امام با اطلاعاتی که به ایشان میرسد، تغییر میکنند و از پذیرفتن قطعنامه به جام زهر تعبیر میکند. به نظر شما چه میشود که این اتّفاق میافتد و امام نظرش برمیگردد؟ نکتهٔ دوم اینکه به نظر شما بدی قطعنامه چه بوده که همیشه ازطرف آقای هاشمی و اطرافیان ایشان این مطرح میشود که اگر این کار را نمیکردیم باید چه میکردیم و تا بیست سال بعد هم باید میجنگیدیم. سؤال بعد، چرا بعد از قطعنامهٔ ۵۹۸ شاهد یک شیفت اقتصادی، سیاسی و فرهنگی هستیم؟

امام ۱۳ تیر ۶۷ یعنی یک روز بعد از سرنگونی هواپیمای مسافربری توسط ناو آمریکایی پیامی می‌دهند؛ یعنی ده روز قبل‌ازاینکه امام در جلسه ۲۳ تیر ۶۷ وادار به سرکشیدن جام زهر شود، می‌گوید: «مسئولین باید تمام همّ خود را در جنگ صرف کنند، این روزها باید تلاش کنیم تا تحولی عظیم در تمامی مسائل مربوط به جنگ به‌وجود آوریم. باید همه برای مقابله با آمریکا به‌سوی جبهه رو کنیم، امروز تردید به هر شکلی خیانت به اسلام است. غفلت از مسائل جنگ خیانت به رسول‌الله (ص) است. این جانب جان ناقابل خود را به رزمنده‌های صحنه‌های نبرد تقدیم می‌کنم.» امام ۱۳ تیر علی‌رغم همهٔ چیزهایی که قبلاً دیده، بمباران و موشک‌باران شهرها، بمباران شیمیایی، سقوط فاو و شلمچه و روز قبلش که هواپیمای ما را سرنگون کردند، مردم را برای جنگ با آمریکا و اذنابش به جبهه می‌خواند و می‌گوید تردید به هر شکلی، خیانت به اسلام است. این‌ها تعابیر بسیار سنگینی است که به‌کار می‌برد، چطور می‌شود که امام ظرف ده روز نظرش عوض می‌شود؟

امام تا ۲۲ تیر ۶۷ در مقابل اصرارهای مکرر آقای هاشمی مقاومت می‌کند و هنوز معتقد به ادامهٔ جنگ است، اما فردایش این کار را می‌کند؛ چون در روز ۲۳ تیر آقای هاشمی آن شش‌هفت گزارش را می‌گذارد جلو امام، گزارش وزیر اقتصاد، وزیر بودجه، وزیر ارشاد، فرمانده سپاه، رئیس ستاد ارتش و گزارش خودش. دارد به امام می‌گوید تمام مسئولین کشور دست‌هایشان را به علامت تسلیم برده‌اند بالا و می‌گویند ما دیگر نیستیم. امام به این دلیل سرکشیدن جام زهر را می‌پذیرد، نه به آن دلیلی که صدام بمباران می‌کرد و... امام از این‌ها خبر دارد و می‌گوید باید مقاومت کرد، ولی وقتی می‌بینید در این جلسه مسئولین دست‌ها را بردند بالا و می‌گویند ما دیگر نیستیم، امام دیگر چاره‌ای جز پذیرفتن ندارد؛ چون دیگر کسی نیست، به این‌ها اعتماد کرده و می‌گویند نیستیم، دیگر با اتکا به چه کسی ادامه دهد؟ وادار می‌شود به سرکشیدن جام زهر.

آقای هاشمی و اطرافیانش معتقد بودند امام افراطی‌ترین و تندروترین فرد بوده و می‌خواسته جنگ را ادامه دهد. البته ما برای این حرف مستندات داریم؛ ایشان آقایی را ۸ شهریور ۶۵ مأموریت می‌دهد، برود هتل پاریزین پاریس با یک مقام دشمن ملاقات کند و یک‌سری حرف‌ها را بزنند که اخیراً صدایش درآمده است. آن فرد در آن ملاقات از امام به‌عنوان یک عنصر افراطی نام می‌برد. از دید این‌ها، امام در رأس افراطیون قرار داشت و او بود که معتقد به ادامهٔ مقاومت بود. فرماندهان ارشد ارتش عراق به این نتیجه رسیده بودند که اگر این جنگ این‌طوری ادامه پیدا کند، ما در فاصلهٔ کوتاهی شکست خواهیم خورد و این را سال آخر جنگ به صدام گفته بودند. این نکته‌ای است که از آن غافل می‌شویم؛ علی‌رغم اینکه همهٔ دنیا پشت صدام بودند، فرماندهانش به این نتیجه رسیده بودند که اگر پیروزی‌های ما همین‌طور پیش برود، ظرف مدت کوتاهی شکست می‌خورند و نابود می‌شوند. ولی این آقایون چون بریدند و روحیهٔ خودشان را از دست دادند، این کار را کردند برای اینکه امام را هم راضی کنند که جنگ را تمام کند و قطعنامه را بپذیرد، و الا اگر مقاومت را ادامه می‌دادیم، بلاشک صدام شکست می‌خورد.

اما بعد از جنگ شرایط عوض شد، دولت جدیدی که هاشمی سر کار آورد از همان ابتدا اعلام کرد که شرایط جنگ را باید کنار بگذاریم و از همان سال اوّل تمام دیوارهای شهر را رنگ کردند، تمام شعارهای مرگ بر آمریکا و جنگ، جنگ تا پیروزی را به بهانهٔ اینکه می‌خواهیم زیباسازی کنیم از شهر پاک کردند و به‌جایش منظره و گل و بلبل و رودخانه کشیدند؛ اما هدف این بود شعار مرگ بر آمریکا را پاک کنند و در اذهان مردم دیگر نباشد. دولتی هم که هاشمی سر کار آورد، معلوم بود چه کسانی هستند. به تعبیر آقای جواد منصوری، آقای هاشمی شروع کرد به کنارگذاشتن نیروهای انقلابی از صحنهٔ مدیریت کشور و آدم‌های تکنوکرات تحصیل‌کرده در غرب و معتقد به رابطه با آمریکا را سر کار آورد. این گرایشی بود که ایشان در پیش گرفت. گرایش فرهنگی و سیاسی‌اش نیز در همین راستا بود؛ سیاستش را تنش‌زدایی اعلام کرد. (در دوران خاتمی و الان در دولت حسن روحانی همین سیاست است و سیاست لبخندزدن به غرب دارد اجرا می‌شود.) سیاست اقتصادی‌شان هم تعدیل اقتصادی بود؛ یعنی نسخه‌های پیچیده‌شده توسط صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی که وضعیت اقتصادی را به جایی رساند که تورّم به ۴۹/۵ درصد رسید و فشار اقتصادی شدید به اقشار جامعه آمد و بسیاری از این‌ها زیر چرخ توسعهٔ غربی له می‌شدند. به لحاظ فرهنگی هم یکی مثل آقای خاتمی با آن گرایش‌ها را وزیر ارشاد کرده بود و کرباسچی را در شهرداری گذاشت و شروع کرد به ساختن فرهنگسرا برای به حاشیه‌راندن مساجد و باب‌کردن فرهنگ غربی. اما در بُعد سیاست خارجی شکست خوردند، سیاست لبخندزدن به غرب جواب نداد و بدتر برای ما شاخ‌وشانه کشیدند. دولت بیل کلینتون که بر سر کار آمد، سیاست تشدید تحریم‌های اقتصادی و سیاسی ایران را از سال ۷۲ کلید زد. ما سیاست لبخندزدن را در پیش گرفته بودیم و آن‌ها سیاست چنگ و دندان نشان‌دادن. بیل کلینتون دستور داد قرارداد نفتی کمپانی کونوکو با ایران لغو شود و به کمپانی‌های نفتی که نفت ما را می‌خریدند دستور داد رابطه را قطع کنند و این ضربهٔ شدیدی به ما زد. از آن‌طرف، در کنگرهٔ آمریکا شاهدیم در سال ۷۴ برای براندازی ایران بودجهٔ بیست‌میلیون‌دلاری تصویب می‌کنند و رسماً اعلام می‌کنند که برای ساقط‌کردن جمهوری اسلامی ایران است؛ درحالی‌که سیاست آقای هاشمی تنش‌زدایی و لبخند به آمریکا بود. متأسّفانه این سیاست‌ها جواب نداد، نه سیاست اقتصادی و نه فرهنگی. سیاست فرهنگی که چه عرض کنم! چون فرهنگ اصیل ایرانی_اسلامی را به حاشیه راند و سیاست ولنگاری و تسامح و تساهل را باب کرد و این زمینهٔ سیاست دولت آقای هاشمی شد.

در جمعبندی کلّی، آیا قبول دارید قطعنامهٔ ۵۹۸ که طرفدارانش آن را یک فتحالفتوح میدانند، باعث افول نظام شد؟ قطعنامه چه عواقبی برای نظام داشت؟

این قطعنامه خیلی تفاوتی با سایر قطعنامه‌هایی که شورای امنیت برای جنگ ما صادر کرده بود، نداشت، الا اینکه مسئلهٔ عقب‌نشینی به مرزها و بررسی خسارت‌های دو طرف را مطرح کرده بود. آقای هاشمی و رضایی و... در سال‌های اخیر اعلام می‌کنند که ما در این قطعنامه محکومیت صدام را گرفتیم؛ اما این صحت ندارد و چنین چیزی در قطعنامه وجود ندارد. شورای امنیت هیچ‌گاه صدام را به‌عنوان متجاوز و آغازگر جنگ اعلام نکرد. سه سال پس از پایان جنگ، دبیر کلّ سازمان ملل در گزارشی اعلام کرد که صدام آغازگر جنگ بود. شورای امنیت براساس گزارش دبیر کل هیچ قطعنامه و محکومیتی علیه عراق صادر نکرد و پرداخت خسارت و غرامت از جانب عراق به ما اصلاً پیش‌بینی نشده، فقط گفته شده هیئتی بررسی کند که دو کشور چقدر خسارت دیده‌اند، بعد از محل کمک‌های بین‌المللی به دو کشور کمک شود که هیچ‌گاه هم صورت نگرفت و هیچ تضمین قطعی‌ای برای خاتمهٔ جنگ و عدم‌تکرار حمله ازسوی متجاوز وجود نداشت، کمااینکه سه روز پس از پذیرفتن قطعنامه، عراق دوباره به ما حمله کرد. این قطعنامه، قطعنامهٔ صلح نبود، چون شرایط صلح در آن رعایت نشده بود و اغلب بندهایش به نفع صدام و به ضرر ایران بود؛ برای همین بود که امام نمی‌پذیرفت.