چرا قبلش نمی‌آمد؟
ما همین را می‌گوییم. این‌ها خودشان آمدند توی کار که چرا آن‌موقع تبلیغ نشد. آقای خاتمی در قرارگاهی که هاشمی فرمانده‌اش بود مسئولیت گرفته بود و گفته بود مردم خسته شدند؛ یا مثلاً به شکل‌های دیگر میرحسن موسوی گفته بود ما یک دلار هم نداریم درحالی‌که دو ماه قبلش گفته بود آن‌قدر پول داریم که فلان. خب چطور می‌شود؟ ما نمی‌خواهیم گردن این‌ها بگذاریم، می‌خواهم بگویم این اتّفاقات افتاده و این‌ها در عمل پیاده شده و این نبوده که بخواهیم یک‌طرفه بگوییم. خیلی‌ها الان محسن رضایی را سرزنش می‌کنند که چرا آن لیست را دادی؟ خب، هاشمی از او خواست، گفته بود شما چه لازم دارید تا جنگ را تمام کنید؟ او هم با فرماندهان و مشاوران و معاونانش مشورت کرده بود و آن لیست را تهیه کرده بود. موسوی گفته بود من یک دلار هم ندارم چه برسد به ۳ میلیارد. یا مثلاً نبوی گفته بود انبارهای من خالی است و نمی‌توانم چیزی در اختیارشان بگذارم. (چون امکانات و تجهیزات می‌خواست) آقای خاتمی هم گفته بود نیروها خسته شده‌اند و کسی به جبهه نمی‌آید. وقتی‌که پیگیری و تبلیغ نکنند، معلوم است کسی به جبهه نمی‌آید و جبهه خالی می‌ماند و عراق هم در عرض ۴۸ ساعت فاو را می‌گیرد.
شما نقش آقای هاشمی را به‌عنوان کسی‌که هماهنگ‌کنندهٔ ارتش و سیاسیون و رابط امام و یک فرد تعیین‌کننده است، چطور می‌بینید؟
ایشان به دنبال این بود که کار تمام شود و نظرات سپاه و دولت را گرفت. دولتمردان در ستاد ایشان سِمت گرفته بودند. مسئولین را جمع کردند و گفتند وضعیت این است. حرف هاشمی خریدار داشت و همه که دیدند هاشمی این‌طور می‌گوید، قبول کردند و به امام گفتند. امام هم گفت اگر شما می‌گویید این‌طوری است، پس من هم حرفی ندارم.
دوتا پیام است که یکی امام در خرداد ۶۷ دادند و یکی در ۱۳ تیرماه بعد از سقوط هواپیمای مسافربری. تعابیر امام هست و خاطرات آقای هاشمی، امام پیام دادند که «امروز جنگ اصلی‌ترین مسئلهٔ کشور است، ملت عزیز باید توجه داشته باشد که در کشوری زندگی می‌کنند که بیش از چند سال است که در جنگ به‌سر می‌برد، امروز اسلام در مقابل تمام کفر است و با کوچک‌ترین درنگ در این امر حیاتی چنان ضربه‌ای خواهیم خورد که جبرانش به این زودی‌ها میسر نمی‌شود.» باز پیامی می‌دهند و صلح امام‌حسن (ع) را می‌گویند که «آن صلح هم تحمیلی بود، برای اینکه امام‌حسن (ع) دوستان خودش و اشخاص خائنی که اطرافش بودند، کاری کردند که او نتوانست خلافش را بکند. صلح تحمیلی بود، این هم که می‌خواهند به ما بگویند این است. آن صلح که در زمان امام‌حسن (ع) واقع شد و آن حکمیّت زمان امام‌علی (ع)، هر دو به دست حیله‌گران درست شده است، ما را هدایت می‌کند به اینکه نه زیر بار صلح تحمیلی برویم و نه زیر بار حکمیّت تحمیلی.» اینجا امام کدهایی می‌دهد که دارند فشار می‌آورند که تمام بکنیم. بعد هم پیامی می‌دهند که «امروز سپاه اگر غفلت کند، سپاه ذلیلی خواهد شد که در آینده نمی‌تواند سر بالا بیاورد.» پیام ۱۳ تیر امام این بود که «باید نگذاریم که تلاش فرزندان انقلابی ما در جبهه‌ها ازبین برود. برای برپایی اسلام عزیز دست اتحاد به یکدیگر داده، برای پیروزی اسلام، محکم و استوار حرکت کنیم. مسئولان نظام باید تمامی همّ خود را در جنگ صرف کنند. این روزها باید تلاش کنیم که تحوّلی عظیم در تمامی مسائلی که به جنگ مربوط است، ایجاد کنیم. امروز غفلت از جنگ خیانت به رسول‌الله (ص) است. اینجانب جان ناقابل خود را به رزمندگان عرصه‌های نبرد تقدیم می‌کنم.» تقریباً دو هفته قبل از پذیرش قطعنامهٔ ۵۹۸ است، چه اتّفاقی در این دو هفته و این یک ماه می‌افتد که امام نظرش بر پذیرش قطعنامه می‌شود و در ۲۹ تیر به مناسبت پذیرش قطعنامه پیام صادر می‌کنند. نکتهٔ مهمی دارد که به نظر من از جام زهر مهم‌تر است؛ اینکه من آبروی خودم را با خدا معامله کردم. نقش افراد در این مسئله چه بود؟
من از شما این سؤال را می‌پرسم که آقا علی‌بن‌ابیطالب (ع) که معصوم هم بود، بدون مردم و مسئولین می‌توانست کاری بکند؟ امام هم همین‌طور بودند. امام از مردم انتظار دارد. در اینجا هم می‌گوید باید بایستید و تأکید می‌کند. مگر پیامبر دست علی‌ابن‌ابیطالب (ع) را بلند نکرد؟ ۷۵ روز بعد با دختر و دامادش آن‌گونه برخورد کردند و ۲۵ سال خانه‌نشینش کردند.
به نظر شما همهٔ مسئولین مخالف نظر امام بودند؟
اگر از آن‌ها بپرسید، می‌گویند نه و نمی‌خواستیم. من حرفشان را قبول دارم. همین الان رهبر چقدر می‌گوید اقتصاد مقاومتی، اما جنس وارد می‌شود. فردا شما می‌شوی مثل من و یک جوان دیگر از شما سؤال می‌کند: شما آنجا بودید، چرا اقتصاد مقاومتی درست نشد؟ نمی‌توانی انگی به کسی بزنی. اما آقا با آن روحیهٔ انقلابی‌ای که دارد، نمی‌کشد، می‌گوید این مسئله است. آن‌موقع هم کسانی‌که داشتند تصمیم می‌گرفتند، با جنگ عجین نشده بودند و خیال می‌کردند دقیق و درست تصمیم می‌گیرند؛ درصورتی‌که امام چیز دیگری می‌گفت. ما باید خودمان را با امام هماهنگ کنیم، نه اینکه امام با ما هماهنگ شود. اگر امام بخواهد خودش را با ما هماهنگ کند که دیگر امام نیست. در جنگ همین بود، ما (مسئولین) باید می‌رفتیم، ببینیم امام چه می‌گوید؛ آنجا با امام همسو می‌شدیم. حتّی اگر جنگ طولانی هم می‌شد، مردم پای کار بودند و همیشه نشان داده بودند که برای عملیات‌ها سراسیمه می‌آیند. اما گفته بودند، نمی‌شود؛ چون نمی‌کشند و حرف‌های امام را خوب تحلیل نمی‌کنند.
آقای هاشمی در خاطرات ۱۷ خرداد ۶۷ چیزی می‌گویند که بعد در سال ۸۲ در یکی از مصاحبه‌ها آن را نقض می‌کنند. می‌گویند: «عصر با وزیر خارجهٔ لیبی ملاقات داشتم. پیام قذافی تأکید بر استحکام روابط داشت و نصیحت می‌کرد جنگ را تمام کنیم. گفتیم که بدون تأمین حقوق ایران جنگ تمام نمی‌شود و نظر آن‌ها که می‌گویند با تمام‌شدن جنگ صدام ساقط می‌شود درست نیست، بلکه او را با تبلیغات قهرمان عرب می‌کنند.» بعد ایشان در مصاحبه با فصلنامهٔ مطالعات جنگ ایران و عراق در سال ۸۲ می‌گویند که «طرح‌هایی داشتیم که هدف از آن‌ها گرفتن مناطق برای فشار بر صدام و گرفتن حق خودمان بود. در آن مقطع هدف ما تصرف کلّ عراق یا ساقط‌کردن صدام نبود، بلکه هدفمان این بود که جایی را بگیریم و آن را وسیلهٔ احقاق حق قرار دهیم.» لطفاً این را تحلیل کنید.
من با آقای شیرعلی‌نیا صحبت می‌کردم، ایشان گفتند که آقای هاشمی همیشه فکر می‌کرد ما می‌توانیم بصره را بگیریم، برای همین سر فاو قبول نکرد که صلح کنیم؛ اما آقای روحانی آدم باهوش‌تری بود و می‌دانست که نمی‌توانیم و سر فاو به آقای هاشمی فشار آورد که با همین فاو به مذاکره بنشینیم. چرا آقای روحانی در مجلس دوم هم که مجمع عقلا را تشکیل داد، خیلی تلاش داشت که جنگ را همین‌گونه تمام کند؟ آقای رفیق‌دوست می‌گفتند ایشان همیشه در هیئت دولت به ما تیکه می‌انداخت که چیزی که کشور کم دارد، کمبود عقل است و خودش را متمایز از دیگران می‌دانست. این نظرات مختلف را چقدر پخته می‌بینید؟ آیا این‌ها را جریان مقابل امام می‌بینید یا جریان مرموزی که می‌خواستند دور بزنند و جنگ را جوری تمام کنند که می‌خواستند؟
این‌ها اگر واقعاً مرد میدان بودند، هرجا که امام می‌خواست به میدان می‌آمدند، نه اینکه بگویند تهران را داشته باشیم و جنگ را هم داشته باشیم. می‌خواستند خودشان را مطرح کنند. همان مجمع عقلایی که در مجلس درست کردند چه شد؟ امام به آقای هاشمی گفت این‌ها را جمع کنید؛ چون این‌ها به‌جای اینکه به جنگ کمک کنند، پشت سر می‌ایستادند و یک‌سری کارها می‌کردند که مثلاً یک‌جوری جنگ را تمام کنند، مثل آوردن مک‌فارلین که امام قبول نداشت و برخورد کرد. حالا اینکه می‌خواستند بگویند ما فلانیم و جنگ این‌طور شد، نه، جنگ در صحنهٔ عمل است که خود را نشان می‌دهد. درست است بحث دیپلماسی باید باشد، برنامه‌ریزی باید باشد، مجلس و دولت باید باشند، اما اگر شما حرف امام را گوش می‌دادید، حتّی اگر امکانات هم نداشتید، می‌گفتید با همین‌ها ادامه می‌دهیم؛ ولی به دنبال این رفتند که یک‌جوری قضیه را جمع‌وجور و تمام کنند. البته ما به‌هیچ‌وجه باخت نکردیم. به لطف خدا مکری که دشمن می‌خواست بعد از پذیرش قطعنامه انجام دهد و بگویند امام جنگ‌طلب است، دیدیم که امام پذیرفت و آن‌ها حمله کردند.