بر سر پیش‌نویس قانون کار که من به هیئت دولت بردم، جنجال به‌پا شد. روزنامهٔ جمهوری اسلامی بر علیه من که وزیر کار بودم بیانیه چاپ می‌کرد و جواب وزیر کار را چاپ نمی‌کرد. دو سه روز من به‌وسیلهٔ آقای هاشمی فشار می‌آوردم تا جواب وزارت کار را چاپ کنند. این‌ها اختلال در کار بود و نمی‌شد راحت پیش رفت.

در مورد آقای عسکراولادی وضع بدتر از من بود. به کشتی برنج اسکله نمی‌دادند و از آن‌طرف روزنامه‌ها که دست آن‌ها بود جنجال می‌کردند که برنج کم است و گران است و همه را متوجه شخص عسکراولادی می‌کردند.

خلاصه به امام نمونه‌هایی عرض شد، امام فرمودند زمان جنگ است و در این شرایط هفت وزیر اگر استعفا دهند، من نمی‌دانم چه می‌خواهد بشود. اگر تفاهم هم نباشد، این‌هم نمی‌شود. بعد آقای ناطق نوری گفتند شما منع را بردارید ما یک چاره‌ای می‌کنیم. امام گفتند من منع را برمی‌دارم.

ایشان تلفن زد به ما و ما رفتیم آنجا (ما هفت نفر بودیم: ناطق‌نوری، عسکراولادی، پرورش، ولایتی، مرتضی نبوی، محسن رفیق‌دوست و بنده) بحث کردیم و به این نتیجه رسیدیم که چون مسئلهٔ اقتصادی است، من و عسکراولادی استعفا دهیم و استعفا دادیم. شب زنگ زدم به شهید شاهچراغی که روزنامهٔ کیهان (کیهان بعدازظهرها درمی‌آمد) را در اختیار داشت. گفتم من می‌خواهم استعفا بدهم، متن استعفا را برایتان می‌فرستم، چاپ می‌کنید؟ گفت حتماً چاپ می‌کنم. استعفانامهٔ عسکراولادی را هم گرفتم و دوتا را فرستادم. آن روز چاپ نکردند، فردا هم چاپ نکردند، تلفن را هم جواب نمی‌دادند. بالاخره آقای اصغر شاپوریان _ در تحریریه باهم دوست بودیم_ را پیدا کردم و گفتم این کار خیلی زشت است. گفت من قول می‌دهم امروز چاپ کنیم. بالاخره چاپ کردند؛ این‌طرف در صفحهٔ دوم نوشتند استعفای توکلی و عسکراولادی و آن‌طرف بیانیهٔ پانزده روز قبل که مرحوم شیخ محمودحلبی ۸ در مورد تعطیل‌کردن کارها برای انجمن حجتیه داده بود؛ برای اینکه نشان دهند ما به فرمان انجمن حجتیه کناره گرفتیم! این‌ها مواردی بود که مبنایش اختلاف‌نظر و اختلاف رفتار بود.

دکتر ایروانی وزیر اقتصاد کابینهٔ دوم مهندس موسوی در مصاحبهای میگوید دولت سال ۶۶ و ۶۷ بهخصوص ۶۷، از نظر اقتصادی توان ادارهٔ جنگ را داشت. آقای محسن رضایی هم خاطرهای تعریف کردند در برنامهٔ سطرهای ناخوانده که سال ۱۳۹۳ پخش شد. ایشان گفته بودند در یک مهمانی افطار، مهندس موسوی گفتند من هیچوقت نظرم این نبود که نمیتوانیم جنگ را ادامه دهیم، این نظر بعضی بهخصوص وزیر وقت برنامه بودجه، آقای روغنیزنجانی و... بود. اختلافی وجود دارد که آیا دولت میتوانست جنگ را ادامه دهد یا خیر؟ بحثهای نظامی هم است که جداست. شما بهعنوان کسیکه در اقتصاد صاحبنظر هستید و در کابینه بودید و از نزدیک شاهد بودید، واقعاً ما سال ۶۷ میتوانستیم جنگ را ادامه دهیم؟ قطعنامهٔ ۵۹۸ بهخاطر دلایل اقتصادی پذیرفته شد؟ شرایط چطور بود که گفتند، نمیتوانیم ادامه دهیم؟

من به دو دلیل می‌گویم، نمی‌توانستیم از نظر مالی ادامه دهیم. حالا چرا؟ یکی اینکه خود موسوی پیش امام رفته و گفته؛ امام هم ناقلش است. گفتند که محسن رضایی گفته جنگ را ادامه می‌دهیم و ایستادگی می‌کنیم و نخست‌وزیر آمد و گفت خزانه به صفر یا زیر صفر رسیده است. ناقل امام است و منقول عنه آقای موسوی است و هیچ‌وقت تکذیب نکرد. دوم اینکه، من می‌دانم که وضع دولت از نظر مالی خیلی بد بود و منهای جنگ، دخلش به خرجش اصلاً نمی‌رسید، علتش هم دخالت‌های زیادی بود که هزینهٔ دولت را بالا می‌برد و دولت را فربه می‌کرد. اگر دست می‌کشیدند از این سیاست‌ها و با مردم بیشتر همراهی می‌کردند، مردم هم با این‌ها بیشتر همراهی می‌کردند و این وضع پیش نمی‌آمد.

افراد اصلی اقتصادی دولت آقای موسوی (بهخصوص در کابینهٔ دوم) چه کسانی بودند؟

آقایان محمدتقی بانکی، بهزاد نبوی، محسن نوربخش و روغنی‌زنجانی؛ این‌ها اصلی‌تر بودند و بقیه هم با ایشان همفکری و همراهی داشتند و مخالفی نداشتند.

امام ۱۳ تیرماه ۶۷ به مناسبت سقوط هواپیمای مسافربری ایران به دست آمریکایی‌ها، پیام می‌دهند: «باید نگذاریم که تلاش فرزندان انقلابی ما در جبهه‌ها ازبین برود. برای برپایی اسلام عزیز دست اتحاد به یکدیگر داده و محکم و استوار تا پیروزی اسلام حرکت کنیم. مسئولان نظام باید تمام همّ خود را در خدمت جنگ صرف کنند. این روزها باید تلاش کنیم تحوّلی عظیم در تمامی مسائل مربوط به جنگ ایجاد کنیم. باید همه برای جنگی تمام‌عیار علیه آمریکا و اذنابش به‌سوی جبهه رو کنیم. امروز تردید به هر نحوی، خیانت به اسلام است و غفلت از جنگ، خیانت به رسول‌الله (ص) است. اینجانب جان ناقابل خود را به رزمنده‌های صحنه‌های نبرد تقدیم می‌نمایم.»

نکتهٔ دیگر این است که دو هفته قبل از این پیام، آقای هاشمی نقلقول کردند: «نزد امام رفتیم و گفتیم ما نمیتوانیم ادامه دهیم، مردم نمیآیند. امام گفتند من فرمان جهاد میدهم. گفتند وضعیت بودجه و خزانه اینطوری است. گفتند مالیاتها را بیشتر کنید. گفتند ارز نداریم. گفتند خودتان یک راهکاری را فکر کنید، ولی باید جنگ را ادامه دهیم.» این دقیقاً یک ماه قبل از پذیرش قطعنامه است؛ یعنی امام حداقل تا دهدوازده روز قبل از پذیرش نظرشان این است. چه شد که امام نظرشان تغییر کرد؟ آیا این فشارها خیلی تأثیر داشت؟ آیا اطلاعات غلط به امام میدادند؟ آیا مسئولین ترسیم غلط از شرایط کشور داشتند یا امام واقعبین شد و یکمرتبه با واقعیت جنگ و کشور روبهرو شدند؟ طبق گفتهٔ آقای زیباکلام، ما شعار دادیم و فهمیدیم شعارها جواب نمیدهد و باید با واقعیت روبهرو شویم.

کسانی‌که این را می‌گویند، باید دید در مورد سال‌های آخر حکومت امام‌علی (ع) و امام‌حسن (ع) چه نظری دارند. امام به‌عنوان رهبر دینی جامعه وظیفه دارد مردم را به چیزی دعوت کند که صلاح کشور است. امام صلاح نمی‌دید. تا اینجا که پیش رفتیم و صدام در منگنه است و اصرار به مصالحه دارد و اگر ما مبارزه می‌کردیم قال قضیه کنده می‌شد و این حوادث برای کشور و منطقه وعراق پیش نمی‌آمد... . باید به مردم حقیقت را بگوییم که جنگ هست و جهاد هست و مشقت و شهادت هست. امیرالمؤمنین (ع) در خطبه‌های آخرش می‌گوید: «یا اشباه الرّجال و لارجال.» شما شبه‌مرد هستید و مرد نیستید. بر مردم تا این حد پرخاش می‌کند. «دشمن تا نزدیکی مرز شما و در مرز شما غارت می‌کند، اگر مؤمن از غصه بمیرد حق است.» امام‌علی (ع) واقع‌بین نبود که مردم سست شدند؟ ممکن است مردم واقعاً سست شده باشند، ولی وظیفهٔ رهبر این است که مردم را تشجیع کند و به شجاعت وادارد که کار را به ثمر برسانند. امام تا آخرین لحظات وظایف دینی خود را انجام داد و بعد دید سرلشکرانش می‌گویند که ما نمی‌توانیم و تشجیع این‌ها نتیجه نمی‌دهد.

اینکه می‌گوید مالیات را زیاد کنید و تحرّکی نمی‌بیند، فرمان جهاد می‌دهم و استقبالی نمی‌بیند؛ نخست‌وزیری که سکان‌دار کشور است، اقتصاد کشور دستش است، سیاست خارجی دستش است، می‌گوید من پول ندارم بدهم و خزانه زیر صفر است؛ فرماندهٔ اصلی‌ترین نیروی نظامی‌اش (سپاه) می‌گوید ما نمی‌توانیم مبارزه را ادامه دهیم و لیستی می‌دهد که تأمین هیچ‌یک امکان‌پذیر نیست؛ امام آن سلحشوران دل به دریا زده را می‌خواست که مأیوس نشده باشند از پیروزی تا بتوانند مردم را راه ببرند.

وقتی فرماندهان لشکر و کشور وضعشان این باشد، امام نمی‌تواند و حجت پیدا می‌کند که از حرف خودش عدول کند؛ ولی به همه می‌گوید من این کار را قبول ندارم، من مجبور شدم جام زهر را سر بکشم. یعنی اگر به من بود این کار را نمی‌کردم، ولی چون اطرافیان من سست هستند و یا به نتیجه و تحلیل متفاوتی رسیده‌اند، من نمی‌توانم کاری کنم. وقتی نمی‌تواند کاری کند، نباید کشور را بر باد دهد، به مصالحهٔ مقدوری که منافع بیشتر و ضرر کمتری را متوجه کشور کند، تن می‌دهد. این نشان می‌دهد که امام چقدر واقع‌بین بود، نه به این معنا که واقع‌بین شد، مجبور شد واقعیت را بر ایدئالی که می‌شد تأمین شود ولی مقدمات و مؤخراتی داشت که همه حاصل نبود، ترجیح دهد.