بعد از پذیرش قطعنامهٔ ۵۹۸، عملیات مرصاد پیش میآید و با آن پیامی که امام میدهد جامعه احساساتش جریحهدار میشود و هجومی را به جبههها شاهدیم. این را زیاد شنیده‌ایم (البته خیلی هم موثق نیست) که به حضرت امام گفتیم مردم باز به جبهه آمدند و میتوانیم جنگ را ادامه دهیم. امام گفتند ما صلح را بهصورت واقعی پذیرفتیم و تاکتیکی نپذیرفتیم. واقعاً اینکه گفته میشد مردم به جبههها نمیآمدند، در عملیات مرصاد نقض شد؛ چون شاهد هجوم مردم به جبههها بودیم. نظر شما دراینباره چیست؟

سؤال خوبی است و پاسخ به آن، به سؤال دیگر هم پاسخ می‌دهد. یک عده فکر می‌کنند زمانی‌که قطعنامه را پذیرفتیم در ضعف بودیم. عملیات مرصاد خیلی سروصدا کرد.

اصلاً دلیل حملهٔ عراق و منافقین به ایران همین بود. فکر میکردند ایران از سر ضعف قطعنامه را پذیرفته، اگر حالا به ایران حمله کنیم، جمهوری اسلامی حتماً شکست میخورد؛ اما شکست نخورد.

بله. مرصاد عملیات بزرگی بود و نتایج خیلی خوبی هم داشت. همان روزها یک هجوم کاملاً تجهیزشدهٔ پانزده‌لشکری به جنوب داشتیم. نمی‌دانم چرا کسی روی آن کار نمی‌کند. اگر در ضعف بودیم، در آن‌هم شکست می‌خوردیم، اما در هر دوی آن‌ها پیروز شدیم؛ این از اقبال مردم به جبهه است. حقیقت این است که تعداد مشخصی از مردممان در سنین مشخصی اصحاب جنگ بودند. این اصحاب جنگ از اوّل حضور بسیج در جبهه تا پایان جنگ همیشه در تزاید بود و هیچ‌وقت کم نمی‌شد. ما بسیجی‌ای داریم که یازده بار جبهه رفته و یازده بار مجروح شده است. اینکه در مرصاد مردم آمدند، مردم نبودند، همان‌هایی بودند که در جنگ هم بودند، لشکرهای سپاه بودند. با فراخوان سپاه، لشکرهای سپاه حضور پیدا کردند، بعد از جنگ همین‌طور ادامه دارد، حالا نمی‌خواهم رقم اصلی‌اش را بگویم که چقدر بسیجی آماده داریم که با یک فراخوان ظرف سه روز چندصد تیپ و لشکر می‌توانیم تشکیل دهیم.

من در عملیات مرصاد سِمتی نداشتم و داوطلبانه به جبهه رفتم و آنجا همان‌هایی بودند که در هر عملیاتی می‌دیدم.

به نظر شما چرا قطعنامهٔ ۵۹۸ یک نقطهٔ عطف شد و بهنوعی جهانبینیها را عوض کرد؟ قبل از آن مبارزه با امپریالیسم و استکبار داشتیم، بعد از فوت امام گفتیم بهنوعی با غرب مصالحه کنیم.

چرا در این وادی‌ها برویم؟ قطعنامهٔ ۵۹۸ بعد از چندین قطعنامه‌ای که شورای امنیت برای پایان جنگ ما تصویب کرد و ما قبول نکردیم، تنها قطعنامه‌ای بود که بیشتر خواسته‌های ما را موردتوجه قرار داده بود؛ تعیین آغازکنندهٔ جنگ، تعیین غرامت جنگ و چیزهایی که همیشه می‌گفتیم در آن قطعنامه آمده بود.

اما تضمین اجرایی نداشت.

آن بحث دیگری است. امام از اوّل انقلاب با اقتصاد دولتی صددرصد مخالف بود و معتقد بود اقتصاد باید مردمی باشد. در زمان جنگ، جنگ تکلیف می‌کرد که اقتصاد دولتی باشد و طبیعی بود. شما خیال می‌کنید الان خصوصی شده؟ الان ۲۷ سال از جنگ گذشته و اقتصاد بدتر از دولتی است. اینکه امسال رهبر می‌گویند اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل؛ یعنی اقتصاد مردمی، یعنی دولت اقتصاد را رها کن، برو برنامه بریز، هدایت و کنترل کن. الان همه‌چیز دولتی است، نتوانستیم نظر امام و رهبر را تأمین کنیم. طبیعی بود که بعد از قطعنامه این تفکر در جامعه باشد که جنگ تمام شد و اقتصاد باید مردمی باشد.

در یک اقتصاد اسلامی اصلاً اقتصاد دولتی نیست. اقتصاد دولتی مال کمونیست‌هاست، مال مارکسیست‌هاست. آن‌ها هم که شکست خوردند و همه شدند اقتصاد آزاد. اقتصاد دولتی مال اسلام نیست. حالا اگر بعضی‌ها در این فکرند که باید در این مسیر با دنیای آزاد رابطه برقرار بکنیم، این‌طرف هم مخالف نیست، اما رابطهٔ گرگ‌ومیش را قبول نداریم. طیف ولایت فقیه و رهبری و کسانی‌که به ایشان معتقدند، با ارتباط مخالف نیستند، بلکه ارتباط گرگ و میش را قبول ندارند. اگر کسی این ارتباط را قبول دارد، ما با او مخالفیم.

بعضی مثال‌ها هم که می‌زنید، مثلاً اوّل جنگ در دوکوهه و... یک مقدار احساسات هم قاتی‌شان می‌شود. در سال ۶۶ یا ۶۵ که دیگر اواخر جنگ بود و عملیات‌های ما به تأخیر افتاده بود و زمزمهٔ این بود که اگر عملیات نکنیم بسیجی‌ها می‌روند، همه در پادگان دوکوهه جمع شده بودیم. من پیشنهاد کردم که قبل از غروب آفتاب همهٔ رزمندگانی که مدت‌هاست در دوکوهه هستند و خسته شده‌اند و جنگ هم نکرده‌اند، بیایند در میدان صبحگاه. قرار شد آنجا من و آقای شمخانی سخنرانی کنیم. من به علی‌آقا گفتم یک‌جوری صحبت‌هایمان را ادامه بدهیم که هوا تاریک شود و اتوبوس‌ها هم که در پارکینگ‌ها بودند، بیایند پشت سر هم ردیف شوند. وقتی‌که ما سخنرانی می‌کنیم، ماشین‌هایشان را روشن کنند. گفتیم که چراغ‌های پادگان را هم روشن نکنند. شمخانی صحبت کرد، وقتی‌که من صحبت می‌کردم تاریک بود. گفتم برادران، امشب، شب عاشوراست و فردا قرار است جنگ شود، اتوبوس‌ها هم آماده است، هرکس خسته شده و می‌خواهد برود، الان در این تاریکی می‌تواند سوار اتوبوس شود و برود. یک نفر هم بلند نشد، برود.

این حرف‌ها چیست که می‌گویند تک‌وتوک نماز شب می‌خواندند؟ چرا بی‌خودی حرف‌هایی بزنیم و اغراض سیاسی خودمان را با جنگ قاتی کنیم؟ من معتقدم اگر همین امروز رهبر یک فرمان بدهد، همین جوان‌هایی را که خیلی هم بر علیه‌شان حرف می‌زنیم، نمی‌توانیم تجهیزشان کنیم، این‌طور نیست. اکثریت، اکثریتی است که پای انقلاب ایستاده و ان‌شاءالله می‌ایستد.

آقای علایی در خاطرهای از آقای هاشمی نقل میکنند که ما سال ۶۷ رفتیم نزد امام و به ایشان گفتیم مردم به جبهه نمیآیند. امام گفتند من فرمان جهاد میدهم. گفتند که نمیتوانیم هزینهٔ جنگ را تأمین کنیم. امام گفتند که مالیات را بیشتر کنید. بحث ارز شد، گفتند که خودتان یک فکری بکنید و بحثهای اینچنینی مطرح میشود. شما اینها را چطور تحلیل میکنید؟

من در جریان این‌ها نبودم. این حرف‌ها بعید است. امام از اوّل به مردم معتقد بودند. این را در نظر داشته باشید که امام با درک تاریخ جهان و خیلی مسائل دیگر همیشه مسائل را تحلیل می‌کردند.