|
|
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?> |
|
|
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" lang="en" xml:lang="en"> |
|
|
|
|
|
<head> |
|
|
<title>Unknown</title> |
|
|
<link href="stylesheet.css" rel="stylesheet" type="text/css"/> |
|
|
<link href="page_styles.css" rel="stylesheet" type="text/css"/> |
|
|
</head> |
|
|
|
|
|
<body class="calibre"> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">اوّل اینکه در زمینهٔ داخلی، چهار درصد جمعیت ما در جنگ حضور داشتند؛ یعنی درصد بسیار زیادی در جنگ نبودند و جنگ در رأس امور قرار نداشت. اینکه امام می‌گفتند جنگ در رأس امور قرار دارد، فقط صدام حسین به آن عمل می‌کرد و در ایران بین جبهه و پشت جبهه یک فاصلهٔ زمین تا آسمان و یک فاصلهٔ شرق تا غرب بود. کسانی‌که در شهرها و استان‌های دیگر بودند، با خیال راحت زندگی خودشان را می‌کردند و دنیای خود را به سامان می‌رساندند و عده‌ای هم در میان آتش و خاک و خون داشتند در مقابل عراقی‌ها مقاومت می‌کردند؛ لذا یک ارتباط جدّی و مستقیم و یک زندگی بین جبهه و پشت جبهه وجود نداشت. در نقطهٔ مقابل ما، در عراق این اتّفاق افتاده بود؛ در عراق جبهه تا اقصی نقاط عراق وجود داشت. دوم اینکه در زمینهٔ داخلی، عدم‌همراهی مدیریت اجرایی با مدیریت دفاعی بود، دولت یک سازی برای خودش می‌زد که مدیریت دفاعی ما آن ساز را نمی‌زد. آن ارتباط وثیق، منطقی و هماهنگی که می‌بایست بین مدیریت اجرایی (ساختار قدرت که دولت وقت باشد) با مدیریت دفاعی (سپاه و ارتش و نیروهای مسلح) باشد، این اتّفاق رخ نداد.</p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">اما در رابطه با زمینه‌های خارجی، یکی بحث اقتصادی است. عرض کردم تحلیل منطقی و درستی اتّفاق باید بیفتد. از حیث اقتصادی، محدودیت درآمد ارزی داشتیم و ارزآوری ما متکی به فروش نفت بود؛ فلذا شیطنت‌های عربستان با کمک آمریکای‌ها در مورد تولید بیشتر و کاهش قیمت نفت، به ما فشار می‌آورد. این کاهش و محدودیت درآمد ارزی تبعات منفی برای ما داشت که بعضی از آن‌ها را عرض می‌کنم. یکی اینکه به‌واسطهٔ کاهش درآمد ارز، ما پشتوانهٔ مالی مناسب و کافی برای ادامهٔ جنگ نداشتیم؛ چون اتکای ما به فروش نفت بود. وقتی فروش نفت ما پایین بود و پایین‌تر از هفت دلار نفت ما را می‌خریدند، ما درحقیقت دچار مشکلات اقتصادی حادّی شدیم که علاوه‌بر عدم‌مدیریت جدّی جنگ، حتّی در عرصه‌های داخلی و پشت جبهه هم دچار این بحران‌های جدّی شدیم.</p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">پس یکی توطئهٔ کاهش قیمت نفت بود و به تبع همین کاهش، درآمدهای ارزی و محدودیت‌هایی برای ما به‌وجود آمد. یکی دیگر عدم‌سرمایه‌گذاری کلان در امور دفاعی و نظامی بود؛ به دلیل اینکه وابستگی به بازارهای خارجی داشت و ما در آن زمان تحریم شده بودیم. دیگر اینکه محدودیت در خرید تجهیزات نظامی بود. عراق دستش باز بود و ما چون تحریم شده بودیم، حتّی سیم‌خارداری که برای جلو خطوط دفاعی می‌خواستیم، آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها به ما نمی‌فروختند. بنابراین، وزنه و نقطهٔ اقتصاد، نقش کلیدی و محوری در پذیرش قطعنامهٔ ۵۹۸ داشت. البته اقتصاد در پذیرش ۵۹۸ محور نبود، ولی سهم مؤثری داشت. اقتصاد مقاومتی که امروز مقام معظم رهبری می‌فرمایند، در هشت سال دفاع به‌خوبی و به‌جد درجبهه‌ها و در مملکت حاکم بود.</p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">دومین بحث در زمینه‌های خارجی، عوامل سیاسی بود. بعد از عملیات کربلای ۵ (که ایران روی دور افتاده بود و ما به جایگاه خوبی در موازنهٔ قدرت رسیده بودیم) دو ابرقدرت شرق و غرب (بلوک شرق و غرب) علی‌رغم اختلافات بنیادینی که داشتند، توافق کردند که جنگ باید تمام شود؛ چون می‌دانستند که پایان جنگ مساوی با پیروزی جمهوری اسلامی ایران است؛ لذا به این سیاست و راهبرد اکتفا و اعتنا کردند که باید جنگ بدون پیروزی به‌پایان برسد؛ فلذا به بحث قطعنامهٔ ۵۹۸ پرداختند. دیگر اینکه تشدید جوّ تبلیغاتی شدید بین‌المللی علیه ایران بود و به تبع، تشدید جوّ صلح‌طلبی درون مملکت خود ما بود که عده‌ای معتقد بودند که چرا جنگ را ادامه بدهیم و در دعاهای خود می‌گفتند خدایا این آتش خانمان‌سوز را خاموش نما. یک تفکر صلح‌طلبی میان یک‌سری متدیّنان ما در پشت جبهه‌ها وجود داشت که این جنگ باید به‌پایان برسد. این جریانات سیاسی‌ای بود که وجود داشت.</p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">اما از حیث نظامی، آن اتّفاقاتی را که شما گفتید در سه‌ماههٔ اوّل سال ۶۶ افتاد، یکی از دلایلش این بود که آمریکایی‌ها حضور گسترده‌ای در خلیج فارس پیدا کردند. بسیاری از کشورهای رقیب و کشورهایی که با ما دشمنی داشتند و عراق را ساپورت و پشتیبانی می‌کردند، کشتی‌های نظامی و تجاری آن‌ها با پرچم آمریکا در خلیج فارس تردد می‌کردند و آمریکایی‌ها با ناوچه‌های نظامی آن‌ها را اسکورت می‌کردند تا سالم به مقصد برسند. یکی دیگر اینکه آمریکایی‌ها علناً با ما در خلیج فارس وارد درگیری نظامی شدند. آمریکایی‌ها در دریا حمله کردند به کشتی تجاری ایران اجر و بسیاری کشته و زخمی دادیم و این رویارویی اصلی ما برای اوّلین‌بار با آمریکایی‌ها در حوزهٔ خلیج فارس بود. آمریکایی‌ها به پایگاه‌های نفتی سیری و رستم حمله کردند و آن‌ها را بمباران کردند و آنجا هم خسارت زیادی به‌بار آوردند، یعنی هر لحظه حلقهٔ محاصرهٔ نظامی را تنگ‌تر می‌کردند، که ما قطعنامهٔ ۵۹۸ را بپذیریم.</p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">اوج این حملات، حمله به هواپیمای ایرباس ایران از بندرعباس به دبی بود که ۱۹۰ نفر کشته دادیم و آن یک آماده‌باش جدّی آمریکایی‌ها در عرصهٔ نظامی بود؛ یعنی اعلام کردند این زنگ خطری است برای جمهوری اسلامی. آن‌ها وقتی‌که به هواپیمای مسافری حمله کنند و رحم نکنند، معلوم است که استراتژی خود را بسته‌اند. عراقی‌ها به کشتی‌های تجاری بی‌طرفی که در خلیج فارس تردد می‌کردند حمله می‌کردند که فضا را علیه ایران آشفته کنند تا کشورهای بی‌طرف هم به جمهوری اسلامی فشار بیاورند که قطعنامهٔ ۵۹۸ را بپذیرید. تحریم تسلیحاتی که بر علیه ایران اتّفاق افتاده بود، کمرشکن بود، یک اتّفاق تلخ و بسیار بدی بود که نقش جدّی داشت.</p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">نکتهٔ آخر، تقویت نیروهای نظامی عراق توسط دو ابرقدرت شرق و غرب بود؛ از اعزام نیروی انسانی تا فروش هواپیما و هلیکوپتر و موشک و... . خود آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها هم مطرح کردند که کمک‌های جدّی‌ای به عراق شد و در جریان فاو، آمریکایی‌ها از جزیرهٔ بوبیان با هلیکوپترهایشان به عراق کمک کردند تا فاو را پس بگیرد. از این مسائل نمی‌شود به‌راحتی گذشت، وقتی به آن‌ها نگاه می‌کنید، می‌فهمید که یک قطعنامه با چه رویکرد تلخ و حساب‌شده‌ای ازطرف بین‌الملل اتّفاق افتاده و ایران راهی جز پذیرش ندارد.</p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6"><span class="text_">شما سه مطلب را بیان کردید. من می</span><span class="text_">خواهم جزئی</span><span class="text_">تر بحث کنید. در مورد اینکه چهار درصد مردم در جنگ بودند و این یعنی نیروی انسانی را مدنظر داشتید. در بحث اقتصادی، آقای بهزاد نبوی که وزیر بودند، سه ماه قبل در مؤسسهٔ دین و اقتصاد سخنرانی داشتند و مدعی شدند که ما تقریباً ۵۰ درصد اقتصادمان درگیر این موضوع است، مثال می</span><span class="text_">زدند سال ۶۵ و ۶۶ که درآمدهای نفتی ایران به ۶ میلیارد دلار کاهش پیدا کرد و ما ۳ میلیارد را به جنگ و ۳ میلیارد دیگر را به کارهای کشور اختصاص می</span><span class="text_">دادیم. عملاً به</span><span class="text_">نوعی این ۳ میلیارد هم به جنگ برمی</span><span class="text_">گشت، این</span><span class="text_">طور نبود که این ۳ میلیارد منفصل باشد. و مثالی می</span><span class="text_">زنند که آقای زنگنه (وزیر جهاد بود) به شوخی می</span><span class="text_">گفتند ما داریم یک ملت هوازی درست می</span><span class="text_">کنیم. می</span><span class="text_">خواستم بدانم اگر شما تحقیق و مطالعه</span><span class="text_">ای در این زمینه داشتید، چقدر از اقتصاد و بودجه به جنگ اختصاص پیدا می</span><span class="text_">کرد؟</span></p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6"><span class="text_">دیگر اینکه بحث عوامل خارجی به یک نوع به دلالان سلاح هم برمی</span><span class="text_">گردد که آن</span><span class="text_">موقع به</span><span class="text_">صورت مشخص موضوع مک</span><span class="text_">فارلین را داشتیم؛ ازطرف ایران محسن کنگرلو درگیر این قضیه بود و ازطرف خارجی هم که منوچهر قربانی</span><span class="text_">فر بود. این دلالی اسلحه و آن تجارت سیاه چقدر در دورهٔ جنگ نقش داشت؟ نکتهٔ دیگر، شما فرمودید بحث حضور آمریکایی</span><span class="text_">ها در خلیج فارس بود که ما نیروهای شوروی و فرانسوی را هم داشتیم. به نظر شما، چقدر این</span><span class="text_">ها در تغییر موازنهٔ جنگ تأثیرگذار بودند؟ روایتی هست که وقتی یک ناو داشت وارد منطقهٔ دریایی می</span><span class="text_">شد، امام گفته بودند من اگر جای شما بودم ناو را می</span><span class="text_">زدم؛ اما مسئولین به این نتیجه نرسیده بودند که این کار را انجام دهند. چقدر این</span><span class="text_">ها در تغییر موازنهٔ جنگ تأثیر داشت؟</span></p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">ما هرقدر فاصله گرفتیم از حرف‌ها و دستورات و تدابیر امام، از پیروزی هم فاصله گرفتیم؛ نمونه‌اش همین بحث ورود اوّلین ناو آمریکایی‌ها که وارد خلیج فارس شد. در جلسه‌ای _که برخی آن را انکار می‌کنند_ به امام اطلاع دادند که اوّلین ناو جنگی آمریکایی وارد خلیج شد. امام فرمودند اگر من جای شما باشم این ناو را می‌زنم. آقای محسن رضایی می‌گوید ما آماده شدیم ناو را بزنیم و به امام گفتیم چه بکنیم. ایشان گفتند بررسی کنید اگر به صلاح است، بزنید. من یک بار به آقای رضایی گفتم، وقتی امام می‌گویند من اگر جای شما بودم، یعنی این کار را بکنید؛ منتها نگاه دیپلماسی و سیاسی به جنگ و دفاع و بین‌الملل... و درحقیقت مبرهن است که یک ارادهٔ سیاسی در کنار ارادهٔ امام در پی آن بود که جنگ را از طریق میز مذاکره به‌پایان برساند.</p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">عرض کردم که اقتصاد نقش محوری نداشت و ارادهٔ هماهنگ با مدیریت دفاعی در دولت اتّفاق نیفتاد. آقای بهزاد نبوی تفکراتش در راستای فرایند جنگ نبود و این چیزی طبیعی است، ما بحث سیاسی نداریم، بحث اندیشه‌ای و شخصیتی می‌کنیم، بحث شخص آقای بهزاد نبوی نیست. اگر اقتصاد هماهنگ با جنگ و دفاع مقدس بود، ما سالی دوسه عملیات می‌توانستیم انجام دهیم، اما به‌خاطر اینکه تجهیزات و امکانات و پشتیبانی جنگ به نحو مطلوبی نبود، لاجرم سالی یک عملیات انجام می‌دادیم. عراقی‌ها و آمریکایی‌ها و دنیا هم بر این باور بودند که ایران در سال یک عملیات بیشتر نمی‌تواند انجام دهد؛ یکی به لحاظ حضور نیروهای انسانی بود، چون اکثرشان در زمستان می‌توانستند بیایند و حضورشان سه‌ماهه بود؛ دوم اینکه عراقی‌ها فهمیده بودند اگر ایرانی‌ها سه‌ماههٔ زمستان عملیات انجام ندهند، عملیات بعدی می‌رفت تا سال بعد و رودستی که در عملیات کربلای ۵ خوردند به همین دلیل بود. عملیات کربلای ۴ را که انجام دادیم، فکر کردند رفت تا سال بعد، لذا نیروها و فرماندهان خود را به مرخصی فرستاده بودند و ما عملیات موفق کربلای ۵ را انجام دادیم.</p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">جریان دلالان اسلحه، دلالان اقتصادی و دلالان سیاسی را عرض کردم پازلی است که به‌صورت جزیره‌های مستقل نمی‌توانید به آن نگاه کنید. یک ارادهٔ سیاسی، ترفندهای مدیریتی در عرصهٔ داخلی و خارجی گاه به‌صورت هماهنگ و گاه به‌صورت غیرهماهنگ این اتّفاق را برای ما به‌وجود آورد. آمریکایی‌ها و مک‌فارلین بدون اینکه چراغ سبزهایی از داخل به آن‌ها نشان داده شود، جرئت نداشتند که هواپیمای آن‌ها در فرودگاه ما بنشیند و با انجیل و کلت بیایند مذاکره کنند، این اتّفاق نمی‌توانست رخ دهد. در هیچ‌جای دنیا بدون ارتباطات سیاسی، اقدامات سیاسی اتّفاق نمی‌افتد. آن ارادهٔ سیاسی که در برخی دولتمردان ما وجود داشت، سبب شد مک‌فارلین بیاید؛ ولی امام دخالت کردند و اجازهٔ ملاقات مسئولین درجه‌یک را با مک‌فارلین ندادند و آن اتّفاقات بعدی.</p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">عرض کردم شما باید قطعنامه را در یک منظومه به‌صورت سیستمی نگاه کنید، نه فقط از حیث اقتصادی یا از حیث سیاسی روی قطعنامه زوم کنید، بلکه زمینه‌های داخلی و خارجی، عوامل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و عوامل نظامی را باید باهم به تحلیل بنشینید تا به این جمع‌بندی برسید که چه فرایندی طی شد تا قطعنامهٔ ۵۹۸ به تصویب رسید و جمهوری اسلامی قبول کرد و اتّفاقات بعدی که وجود داشت. اگر به این‌ها بپردازیم، به این نتیجه می‌رسیم که در قبول قطعنامهٔ ۵۹۸ درواقع ما حَکَمیّت را به رقیب دادیم. شورای امنیت حریف و رقیب ما بود و تمام قطعنامه‌هایی که قبل از ۵۹۸ تصویب شد هیچ‌یک به نفع جمهوری اسلامی نبود. آن‌ها خواهان آتش‌بس بودند و اگر آتش‌بس اتّفاق می‌افتاد، مانند ارتفاعات جولان سوریه می‌بایست عراقی‌ها تا امروز در خاک ما باشند. آتش‌بس یعنی هرکس در هرجایی که قرار دارد، همان‌جا بایستد. اما اتّفاقی که افتاد، یعنی برگشتن به مرزهای بین‌المللی، تعیین غرامت، تعیین متجاوز و... اوّلین‌بار بود که در این قطعنامه به نفع ما بود. بنده معتقدم اگر در جنگ از ابتدا (از ۳۱ شهریور ۵۹ تا ۲۷ تیر ۶۷) فرمایشات و تدابیر و دستورات امام توسط رجال سیاسی و اقتصادی و فرهنگی و نظامی به کار بسته می‌شد، جنگ قطعاً به پذیرش قطعنامهٔ ۵۹۸ منجر نمی‌شد.</p> |
|
|
|
|
|
</body> |
|
|
|
|
|
</html> |
