|
|
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?> |
|
|
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" lang="en" xml:lang="en"> |
|
|
|
|
|
<head> |
|
|
<title>Unknown</title> |
|
|
<link href="stylesheet.css" rel="stylesheet" type="text/css"/> |
|
|
<link href="page_styles.css" rel="stylesheet" type="text/css"/> |
|
|
</head> |
|
|
|
|
|
<body class="calibre"> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">بنابراین، اساس قضیه این است که بعضی از افراد بقا و حفظ موقعیتشان را به منافع ملّی ترجیح می‌دهند و علی‌رغم اینکه در شرایط گوناگون مکرر آن اشتباهات را مرتکب می‌شوند، اما این اشتباهات را توجیه می‌کنند. هیچ مانیفستی هم نیست، جای ثابتی هم که تعیین بکند به این دلیل که شما آن‌جوری گفتید، بایدکنار بروید، دیگر شما حق ندارید در این موقعیت قرار بگیرید، نیست. حافظهٔ ملّی مردم ایران هم کوتاه‌مدت است، ایرانی‌ها خیلی زود فراموش می‌کنند؛ بنابراین افراد راحت می‌توانند الان از یک موضعی حمایت بکنند، فردا اگر وضعیت تفاوت کرد، این‌ها هم کاملاً متفاوت برخورد بکنند. این الوان و مرتب موجی برخورد کردن را آن‌قدر حفظ می‌کنند که همیشه موقعیتشان حفظ شود.</p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">اینکه می‌فرمایید چطور چنین برخوردی می‌کنند، برای اینکه شاخص اصلی آن‌ها حفظ موقعیت و حفظ قدرت است. وقتی شاخص اصلی، حفظ موقعیت و قدرت شد و منافع شخصی به منافع ملّی ترجیح داده شد، می‌بینید یک عده‌ای دارای پست همه‌فصوله می‌شوند؛ یعنی در تمام شرایط در دولت‌هایی که می‌آیند و می‌روند، یک عده‌ای به‌طور ثابت موقعیت بالایی دارند. متأسّفانه این مشکل به ساختار کشور برمی‌گردد. در ساختار کشور هیچ حساب‌کتاب جدی‌ای در امر سیاسی وجود ندارد. به لحاظ سیاسی هر موضعی گرفتم، حساب پس نمی‌دهم، بعد هم می‌توانم موضعم را کاملاً متفاوت و متنوع کنم و توجیه کنم و دوباره خودم را در سیستم قرار بدهم. در دیوان محاسبات حساب‌کتاب برای خرج‌کردن پول وجود دارد که شما این پول را چه‌کارش کردی، شما باید جواب بدهی؛ ولی برای امر سیاسی مثل کشورهای پیشرفته دیوان محاسباتی وجود ندارد. در کشورهای پیشرفته اجباری رسمی وجود دارد، وقتی فردی موضعی می‌گیرد و صحیح درنمی‌آید، سقوط می‌کند و کنار می‌رود. در ایران چنین چیزی وجود ندارد.</p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">مثلاً فرض کنید کسی کارش غلط بوده، منافع ملّی ایجاب می‌کند برکنار بشود، اما می‌گوییم بندهٔ خدا بیست سال خدمت کرده و... دل‌سوزی شخصی‌مان بالاتر از دل‌سوزی ملّی است و این اشکال است. مثلاً همین حقوق‌های نجومی، به لحاظ تئوریک همه گفتند که باید برخورد بشود، ولی وقتی‌که به مرحلهٔ عملیاتی می‌رسد، می‌گویند این‌ها ذخایر انقلاب‌اند! درست نیست برخورد کنیم. فردی در مجلس گفت که ما سهممان از سفرهٔ انقلاب این است! باشد. قرآن یک آیه‌ای جالب دارد: «یمُنُّونَ عَلَیک أَنْ أَسْلَمُوا قُلْ لَا تَمُنُّوا عَلَی إِسْلَامَکمْ...» می‌گوید منت می‌گذارند بر تو که مسلمان شدند، بگو شما به اسلام خود بر من منت نگذارید... . نباید منّت ما به گردن انقلاب باشد، برعکس، این منّت انقلاب و اسلام به گردن شماست که شرایط را ایجاد کرد تا هدایت شوید.</p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">در یک کشورِ از لحاظ آماری پیشرفته، طرف یک مدت رئیس‌جمهور شده، یک مدت فعالیت کرده، حالا تا آخر عمر باید همچنان بماند؟ نه. دورهٔ ریاست‌جمهوری‌اش که تمام می‌شود، می‌رود کشاورزی می‌کند، می‌رود در یک روستایی، یک جایی کاری می‌کند. افراد ما که اوّل انقلاب یک کاری کرده‌اند، الان رئیس مجلس یا رئیس‌جمهور شدند، یک پستی دارند، ایشان درواقع انقلاب را به خودش بدهکار می‌داند، خودش را به انقلاب بدهکار نمی‌داند، می‌گوید سهم از سفرهٔ انقلاب!</p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">من کشورهای خیلی زیادی را دیدم، کسی‌که اشتباه کرده، تنبیه می‌کنند، کاری هم ندارند که طرف بیست سال چه خدمتی کرده است. وقتی‌که یک نفر باعث ضرر میلیون‌ها نفر می‌شود، شما اگر ضرر میلیون‌ها نفر را درنظر نگیری و به این فرد رحم کنی، درواقع به آن میلیون‌ها نفر بی‌رحمی کردی؛ ولی اگر به‌خاطر ضرر میلیون‌ها نفر با این فرد برخورد کنی، اتّفاقا رحم کردی به میلیون‌ها نفر.</p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">اگر شما به‌عنوان نسل جوان می‌خواهید آینده را اصلاح کنید، به نظر من این بحث مهم‌ترین چیز است که به آن اشاره کردم. نسل آتی باید به آن توجه بکنند.</p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6"><span class="text_">از بحث دور نشویم. قطعنامهٔ ۵۹۸ به</span><span class="text_">عنوان یک نقطهٔ تاریخی و فصل جدید در جمهوری اسلامی مطرح بوده و همچنان مطرح هست؛ هم از نظر سیاست داخلی و هم سیاست خارجی. قبل و بعد از قطعنامهٔ ۵۹۸ تغییرات و تحولات اساسی را شاهد بودیم. قبل از قطعنامهٔ ۵۹۸ بحث مبارزه با استکبار و ظلم</span><span class="text_">ستیزی و تنبیه متجاوز مطرح بود، بعد از قطعنامهٔ ۵۹۸ از زمانی</span><span class="text_">که امام فوت شدند، گویا شعارها و اهداف تغییر کرد. قبل از قطعنامهٔ ۵۹۸ توجه به مستضعفین و محرومان مطرح بود، بعد از قطعنامه بحث رفاه</span><span class="text_">طلبی و... مطرح شد. شما به</span><span class="text_">عنوان یک کارشناس این تغییرات را چگونه ارزیابی می</span><span class="text_">کنید؟ چرا قطعنامهٔ ۵۹۸ تبدیل به نقطهٔ تاریخی مهمی شد؟</span></p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">اینکه آقای رفسنجانی می‌گویند کشور را نجات دادند و در آن مقطع از آن پیچ تاریخی رد کردند، در مورد برجام هم که نقشی را ایفا کردند، همین را می‌گویند. بالاخره کشور از این پیچ و مشکلی که ایجاد شده باید عبور کند. دوباره ما همین بحث را با دوستان داریم؛ بحث ردنشدن را نداریم، بحث چگونه ردشدن از این پیچ را داریم. میان قطعنامه و آتش‌بس با عدم‌آتش‌بس و نپذیرفتن قطعنامه قیاس می‌کنند. انتقاد ما به نوع قطعنامه و نوع آتش‌بس است، به اینکه ما می‌توانستیم مزایای بیشتری در آن فرمول سیاسی پیدا کنیم. بحث ما با آقای رفسنجانی و دوستانشان چه در آن‌موقع و چه الان، سر فرمول سیاسی نیست، سر عمل‌کردن به آن است. آیا آن فرمول سیاسی که برای قطعنامه نوشته شد مطابق با ارزش و ترجمان عظمت خون شهدا بود؟ این خلط مبحث است که می‌گویند اگر پذیرش قطعنامه انجام نمی‌شد، کشور به چه فلاکتی می‌افتاد. من می‌گویم می‌شد قطعنامهٔ بهتری نوشت. الان هم می‌گویند اگر برجام نبود فلان می‌شد. ما هم می‌گوییم همین‌جور می‌شد، ولی با آن امکانات و ظرفیت‌هایی که ما در زمینهٔ هسته‌ای داشتیم _که به همین دلیل آمدند پشت میز مذاکره_ با این دست پُر می‌توانستیم فرمول بهتری و منافع بیشتری برای کشور به‌دست آوریم.</p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">به نظر من یکی از مشکلات کشور این است که در قبال مسائل اساسی به‌موقع اقدام نمی‌کنیم، وقتی به اضطرار می‌رسیم اقدام می‌کنیم. ما قطعنامه را در شرایط اضطرار قبول کردیم. از مقام معظم رهبری نقل‌قولی می‌گویند که ما قهرمان ازدست‌دادن فرصت‌های طلایی هستیم. انتقاد ما به آقایی است که خودش را در معرض جنگ و فرماندهی جنگ می‌داند. چرا شما در زمان لازم و موقعیت بهتر با اقدام سیاسی قوی‌تر وارد صحنه نشدید؟ عده‌ای عملاً آن اضطرار را برای ایران ایجاد کردند. جام زهری که حضرت امام می‌گفتند، این جام مدتی ساخته شده بود، عده‌ای در حال معماری جام بودند و آخرین لحظه در آن زهر ریختند.</p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6"> در مورد هسته‌ای ما فرصت‌های طلایی خوبی را ازدست دادیم. همان اوّلین‌بار که وارد مذاکره شدیم بهترین فرصت بود. پانزده سال پیش همین تیم بودند. ما نه در تحریم بودیم و نه مشکلی بود، پرونده‌مان هم در شورای حکام (آژانس) بود. شرایط خیلی عادی بود. اصلاً این شرایط کنونی نبود که به این تحریم‌ها و به این وضعیت برسیم که بخواهیم در شرایط اضطرار تصمیم بگیریم. مذاکرات ضعیف، مذاکرات غلط، یک اشتباه استراتژیک باعث این مسائل شد. متأسّفانه دوستان بیش از اندازه به طرف مقابل و قول و قرارهایش اعتماد می‌کنند و به‌جای معاملهٔ نقد به نقد، معاملهٔ نقد با نسیه می‌کنند، بعد طرف‌های مقابل دبه می‌کنند و کار خراب می‌شود. پانزده سال پیش مذاکره کردند و ایران تمام تعهداتش را اجرا کرد، نوبت طرف مقابل که شد، دبه کرد و بساط به‌هم خورد. ما رفتیم سر کار خودمان، آن‌ها هم رفتند هی قطعنامه صادر کردند. حالا در شرایط اضطرار رفتیم برای مذاکره که مثلاً دیگر تحریم‌ها زیاد شده، یک کاری بکنیم تحریم‌ها برداشته شود.</p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">پس بحث ما در مکانیزم و روش است، نه در اصل مذاکره؛ ما هم طرف‌دار اصل مذاکره‌ایم.</p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6"><span class="text_">به این اشاره نکردید که چرا یک نوع جهان</span><span class="text_">بینی در قبل از قطعنامه و بعد از آن عوض شد و رخ داد؟ امام آن</span><span class="text_">قدر از پذیرش قطعنامه ناراحت بودند که آقای توسلی نقل می</span><span class="text_">کنند ما تا آخر عمر ایشان دیگر خنده</span><span class="text_">شان را ندیدیم. امام دائم انقلابی</span><span class="text_">تر می</span><span class="text_">شدند؛ نمونه</span><span class="text_">اش نامه</span><span class="text_">ای که به آقای گورباچف در پاییز ۱۳۶۷ نوشتند. در بحث کتاب آیات شیطانی سلمان رشدی، بحث عزل آقای منتظری در فروردین ۶۸ و یا نگارش منشور روحانیت مبارز در اسفند ۱۳۶۷، نشان داد که امام اتّفاقا از آرمان</span><span class="text_">هایشان ذره</span><span class="text_">ای کوتاه نیامدند. نظر شما دربارهٔ این تحولات چیست؟</span></p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">عده‌ای مخالف ازدست‌دادن منافع ملّی بودند. طرف ایرانی می‌گفت که هر توافقی بهتر از عدم‌توافق است؛ آن‌وقت طرف مقابلمان، کِری می‌گفت که توافق بد، بدتر از عدم‌توافق است. زمان جنگ همین‌جوری بود، یک دسته دنبال این بودند که هر توافقی بشود و جنگ تمام شود؛ دستهٔ دیگر فکر می‌کردند که جنگ را باید به هر قیمتی ادامه داد تا به بغداد رسید. من به‌عنوان دیپلمات در آن مقطع، معتقد بودم که نه اینکه به بغداد برسیم، نه اینکه همه‌چیز را بر باد دهیم و با هر فرمولی جنگ را تمام کنیم. در مورد برجام همین اعتقاد را داشتم.</p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">یک دسته معتقد بودند که ما نمی‌توانیم با جهان طرف بشویم؛ چون صدام سنبل اجماع جهانی شده بود. عده‌ای می‌گفتند باید بالاخره کوتاه بیاییم و با قسمتی از جهان بسازیم، باید کشور با یک کدخدا (از دو کدخدای جهان یعنی غرب و شرق) ببندد؛ لذا بعد از قطعنامه این تفکر در کشور رشد کرد که باید حیاتمان را با یک کدخدا ببندیم تا بتوانیم ادامه دهیم. این علت آن شرایطی بود که شما می‌فرمایید. بعد از قطعنامه کسانی‌که تفکر حفظ مواضع ملّی و مستقل ایران را داشتند و زیر بار هیچ کدخدایی نرفتند، منزوی شدند.</p> |
|
|
|
|
|
<p dir="rtl" class="block_6">بعد از قطعنامهٔ ۵۹۸ این تفکر برتری پیدا کرد که ما باید برویم به‌سمت غرب. چون در ابتدای انقلاب فضا خیلی ضدآمریکایی بود، گفتند به اروپا آویزان بشویم. این بود که فضای اروپائیزه در ایران و در سیستم کشور رایج شد. ما تا قبل از پایان جنگ معتقد بودیم استقلالمان را حفظ کنیم، بعد از جنگ این گرایش به‌سمت دیگری شکل گرفت. تفکر غالب وزارت خارجه در آن مقطع این بود که با اروپا ببندیم؛ درحالی‌که این غلط است، مگر می‌شود اروپا را از آمریکا تفکیک کنید؟ با همین تفکر رفتند مذاکره کردند و شکست خوردند. مذاکرات اوّلیه هسته‌ای پانزده سال پیش با همین تفکر پیش رفت که با اروپا ببندیم و مسئلهٔ هسته‌ای را جمع کنیم، بعد هم شکست خوردند. گفتیم چرا شکست خوردید؟ گفتند آمریکا قوی بود، بساط اروپا را به‌هم ریخت. برای شما دیپلمات‌ها واضح نبود که اروپا بدون هماهنگی با آمریکا نمی‌تواند کاری بکند؟ آمریکا متحد لاینفک اروپاست. سؤال من از آقایون این است اگر این موضوع را نمی‌دانستید پس چطور اسم دیپلمات را روی خودتان گذاشتید؟ معلوم است که اصلاً از جهان و روابط بین‌المللی اطلاع ندارید. اگر می‌دانستند و عامدانه وارد این کار شدند، باز می‌خواستند ایران را در معرض یک تحمیل جدید قرار بدهند، مثل همان قطعنامهٔ ۵۹۸. آقا! اگر شما امانت‌داری، براساس فرمول کشور جلو برو، اگر قبول نداری، کنار برو.</p> |
|
|
|
|
|
</body> |
|
|
|
|
|
</html> |
